Bijna iedere ouder verzucht wel eens: “Wat is mijn kind druk vandaag”. Het gaat hierbij bij veel kinderen om gewoon eens een keer druk zijn. Maar er zijn ook kinderen die voortdurend druk zijn. Deze kinderen krijgen dan al snel het label “ADHD”. Terwijl een grote groep kinderen die druk gedrag vertonen niet direct ADHD hebben.
ADHD is een diagnose van deze tijd. De afkorting ADHD staat voor Attention Deficit Hyperactivity Disorder. Vertaald in het Nederlands ook wel aandachtstekort-hyperkinetische stoornis of aandachtstekort-hyperactiviteitstoornis genoemd.
Wat verstaan we eigenlijk onder druk gedrag? Ieder kind is wel eens druk, omdat het enthousiast is, moe is of omdat er iets spannends staat te gebeuren. Maar waardoor wordt dit drukke gedrag nou eigenlijk veroorzaakt? Ten eerste is natuurlijk het karakter van het kind van invloed. Daarnaast kan een omgeving met veel drukte en veel prikkels, zoals de tv, smartphone en computer, eerder voor druk gedrag zorgen dan een rustige omgeving. Kinderen van deze tijd “moeten” veel en zijn hierdoor vaak vermoeid en overprikkeld. Ook wanneer in de opvoeding erg weinig structuur is zal een kind eerder druk gedrag laten zien dan wanneer er duidelijke grenzen zijn en regelmaat is. En gebeurtenissen zoals verjaardag, verhuizing, geboorte of overlijden van een geliefd persoon of huisdier kunnen bijdragen aan druk gedrag. Op school niet goed kunnen meekomen, gepest worden, zich onzeker voelen of teveel prikkels krijgen kunnen voor druk gedrag zorgen. Slaaptekort, chronische ziekte of teveel medicijngebruik kunnen eveneens invloed hebben op druk gedrag. Al deze zaken hebben invloed op het gedrag van het kind. Kinderen zijn flexibel, maar het is voor hen belangrijk dat ze alles wat ze dagelijks meemaken kunnen verwerken. Daar hebben ze tijd, rust en ruimte voor nodig.
Wat kun je er aan doen?
Drukke kinderen hebben baat bij structuur en regelmaat. Je kunt je kind rust bieden door er voor te zorgen dat de omgeving opgeruimd is en zo min mogelijk speelgoed rond te laten slingeren. Ook is het belangrijk om in de gaten te houden wat er door je kind op tv gezien wordt en hoeveel tijd er naar de tv wordt gekeken of met de computer/smartphone bezig is. Het helpt ook om de dagelijkse gang van zaken aan te kondigen. Daarnaast is het ook belangrijk dat je kind de mogelijkheid heeft om zijn of haar drukke gedrag te uiten door te rennen, buiten spelen, te stoeien etc. En wanneer het drukke gedrag blijft dan is de stempel al gauw gezet: ADHD.
Kenmerken van ADHD:
- Druk gedrag, ook wel hyperactief gedrag genoemd, zijn onder andere veel rondrennen, overal op klimmen, friemelen aan kleding. Moeite hebben met rustig spelen, stilzitten of ontspannen.
- Ondoordacht gedrag, ook wel impulsief gedrag genoemd. Denk hierbij aan snel reageren zonder nadenken, veel praten en dingen er zomaar uit flappen.
Druk of onderdrukt
Met name op school worden kinderen met ADHD vaak als (te) drukke kinderen ervaren die veel aandacht opeisen en die grote moeite hebben zich lang op iets te concentreren. Ze zijn voortdurend onrustig, bewegen veel en kunnen moeilijk stilzitten. Vandaar dat het vaak de leerkrachten zijn, die aan de bel trekken. In een schoolsituatie zijn veel indrukken en prikkels die voor deze kinderen moeilijk te sorteren zijn. Daarnaast hebben ze moeite om alle informatie te onthouden. Mede omdat ze zich niet begrepen voelen vertonen ze vaak heftig emotioneel gedrag in de vorm van snel boos worden en driftaanvallen.
Maar ook als ouder van een kind met ADHD ben je maar al te vertrouwd met de concentratieproblemen van je kind en met zijn of haar impulsief, druk gedrag. Er wordt het uiterste van je gevraagd aan inzicht, inlevingsvermogen en geduld. En natuurlijk heeft dit invloed op je eigen functioneren, de reactie van jou op je kind en van je kind op jouw gedrag. De symptomen van ADHD worden in de reguliere zorg vooral onderdrukt met medicijnen, gedragstherapie of een combinatie hiervan.
ADHD positief benaderen
ADHD-gedrag wordt vaak als storend beschouwd. Maar wat je misschien niet weet is dat dit gedrag ook een uitdrukking kan zijn van verborgen gaven en talenten: een sterke verbeeldingskracht en creativiteit, een rijk gevoelsleven en een sterke intuïtie. Door ADHD positief te benaderen kun je het zelfvertrouwen van je kind versterken.
Ontdek hoe je de “ADHD-symptomen” kunt transformeren in sterke punten door op de interesses van je kind in te spelen. Verander de zwakke punten van het kind in sterke punten.
Positieve eigenschappen kunnen zijn:
- Creatief
- Spontaan
- Empathisch
- Sterke intuïtie
- Plezier hebben en gevoel voor humor
- Goed in het vinden van nieuwe oplossingen
- Goed in crisissituaties
- Niet lang boos
- Open
- Gedreven en enthousiast
- Eerlijk
Door middel van oefening en gesprek kun je je kind leren om zijn of haar kwaliteiten, kracht en energie op een positieve manier in te zetten.
Elk kind vindt het fijn om te horen dat hij of zij iets goed heeft gedaan. Dat je trots bent. Erkenningen en waarderingen zijn heel belangrijk voor het zelfbeeld. Complimenten motiveren goed gedrag en moedigen aan om nieuwe dingen uit te proberen. Ze geven je kind zelfvertrouwen en geven aan dat je kind zich belangrijk voelt. Je kunt een compliment geven door te benoemen, maar ook zonder woorden kun je een compliment geven. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een aai over de bol, een knuffel, een knipoog of een duim in de lucht. En vergeet vooral niet om ook complimenten te geven in het bijzijn van anderen.
Massagetherapie
Zoals bekend is wordt door de reguliere gezondheidszorg al snel medicijnen voorgeschreven bij ADHD. Maar in plaats van medicijnen is er nog een behandeling mogelijk, namelijk massagetherapie. Aanraking is een natuurlijke behoefte, massagetherapie is dan ook een fantastische manier om kinderen (maar ook volwassenen) te bereiken.
Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat massage– en ontspanningstherapie een positief effect heeft op stemming, concentratie en gedrag van kinderen en jongeren met ADHD. Ook de aandacht verbetert. Massage werkt stress-verlagend en kinderen geven aan beter in hun vel te zitten.
In Amerika is door jeugdpsychologe Dr. Tiffany Field (Touch Research Institute Miami) onderzoek gedaan naar de geestelijke en lichamelijke effecten van massage en massagetherapie bij kinderen en jongeren met ADHD. Gedurende 10 dagen werden 28 jongeren met ADHD behandeld. De jongeren gaven aan zich gelukkiger te voelen en op school gaven de leerkrachten aan dat deze jongeren minder zenuwachtig en hyperactief waren en meer aandacht en een langere concentratie voor het maken van hun opdrachten hadden. Jongere kinderen kregen gedurende een aantal weken 2 keer per week een massage van 20 minuten. De resultaten waren positief: een verbeterde stemming, langere concentratie, beter gedrag en meer aandacht.
Zodra met name kinderen bij mij in de praktijk binnen zijn kunnen ze niet wachten om op de massagetafel te gaan liggen. Eenmaal op de massagetafel gaan de ogen al dicht in afwachting van wat komen gaat. Een simpele aanraking is al voldoende om ze een gevoel van rust te geven: een hand op de arm of op het voorhoofd vinden ze al “lekker” en “fijn”.
Als ik masseer geven ze aan dat ze zich rustig voelen en dan voornamelijk rustig in hun hoofd. Een duidelijk voorbeeld dat je door massage van het denken naar het voelen kunt gaan.
Effecten van massagetherapie bij ADHD:
- minder beweeglijk gedrag
- verbeterde concentratie
- minder hyperactief gedrag
- stress verlagend
- kinderen geven aan beter in hun vel te zitten.
Massage kalmeert het lichaam. Hierdoor wordt de alertheid bevorderd en wordt een gevoel van welzijn ervaren.
ADHD: medicijnen of massage? Aan jou de keuze.