De overgang is nog steeds een taboe. En we weten er veel te weinig van. Dat kun jij veranderen. Kom er voor uit dat je, net als bijna 2 miljoen andere vrouwen, in de overgang bent. De week van de overgang draagt bij aan bewustzijn bij vrouwen en het bespreekbaar maken van dit onderwerp!
En…je bent niet alleen!
Taboe
Waarom rust er nog steeds een taboe op de overgang en wordt er niet of nauwelijks over gesproken? Tijdens deze landelijke “Week van de overgang” wordt de aandacht op dit onderwerp gericht. Het is van belang dat we de overgang, en alle psychische en lichamelijke veranderingen die dit met zich meebrengt, niet onderschatten en bespreekbaar maken. Zowel thuis, op de werkvloer als ook bij de zorgprofessionals. Want zeker in het begin van de overgang worden de klachten die hierbij horen vaak niet (h)erkend.
De overgang
De overgang is een gebeurtenis waar iedere vrouw mee te maken krijgt. Vanaf je 40ste kun je de eerste verschijnselen van de overgang merken. Maar er zijn ook vrouwen die, geheel onverwacht, op jonge leeftijd al in de overgang terecht komen.
Naast de eerste menstruatie, zwangerschap en bevalling is de overgang een belangrijk moment in het leven van de vrouw. En tijdens deze verschillende belangrijke momenten “gieren” de hormonen door je lijf. De veranderende hormoonhuishouding zorgt ervoor dat er niet alleen lichamelijk van alles in je lichaam gebeurt, maar ook geestelijk. De overgang is voor een vrouw een fase van fysieke, mentale en emotionele verandering met een enorme impact op het leven van de vrouw zelf én haar omgeving.
Doordat de gevolgen van de hormonale veranderingen door iedere vrouw anders worden ervaren is het vaak lastig om te begrijpen dat de klachten die ze ervaren symptomen van de overgang kunnen zijn. De symptomen worden vaak ook niet door de huisarts (h)erkend en dan wordt al gauw de diagnose burn-out of depressie gegeven. Dit maakt het extra lastig om te accepteren dat het de “overgang” is.
De overgang overkomt je en door de verandering van je lichaam kun je je onzeker voelen en heb je het gevoel dat je de controle verliest. Het confronteert je met het ouder worden en je sterfelijkheid met als gevolg verstoring van je zelfbeeld en vermindering van eigenwaarde. Je voelt je onbegrepen.
Rollercoaster
Voor een vrouw die met zwangerschaps- of bevallingsverlof gaat is veel begrip. Je lichaam krijgt de tijd om zich te herstellen; de hormoonbalans in het lichaam heeft tijd nodig om te herstellen. Maar een vrouw in de overgang gaat maar door. Zij krijgt geen verlof. In de hectiek van deze tijd valt het niet mee om een “stress-vrije” vrouw te zijn. Denk aan de combinatie werk, huishouden, aandacht voor gezin. Je bent als vrouw vaak geneigd dingen te doen omdat je vindt dat het “moet” of omdat je denkt dat het van je verwacht wordt. Tijdens de overgang is de balans tussen lichaam en geest verstoord. Het gevoel niet meer te kunnen voldoen aan de dagelijkse verplichtingen en daardoor teveel hooi op je vork nemen kunnen ervoor zorgen dat je over je eigen grenzen gaat en gestrest raakt. Perioden van stress beïnvloeden de hormonale huishouding. Op emotioneel, mentaal en lichamelijk vlak kunnen dan allerlei klachten ontstaan. Dit proces wordt tijdens de overgang nog eens versterkt, waardoor je het gevoel krijgt dat je in een vicieuze cirkel zit. Veel vrouwen zeggen in een rollercoaster te zitten.
Wat gebeurt er tijdens de overgang?
De overgang en de menopauze worden vaak als hetzelfde gezien. De menopauze is echter het moment van de laatste menstruatie. Dit weet je zeker wanneer je een jaar lang niet meer gemenstrueerd hebt. Pas dan kun je zeggen dat je de menopauze had. De overgang kun je zien als de overgang van vruchtbare periode naar onvruchtbare periode en het begint heel geleidelijk al ruim voordat je er iets van merkt. Gemiddeld duurt de overgang 5 tot 10 jaar. Het moment van de menopauze is meteen de start van de postmenopauze. Je blijft de rest van je leven postmenopauzaal.
De overgang is een verzameling symptomen die veroorzaakt worden door een tekort aan hormonen. De overgang begint wanneer de aanmaak van progesteron vermindert door onder andere afname van de aantal eicellen. Ook wordt er minder oestrogeen aangemaakt, wat kan leiden tot klachten als slapeloosheid, vermoeidheid, wisselende stemmingen of minder zin in seks. Maar het zorgt ook voor een goede botstructuur, een gezonde soepele huid, een normaal cholesterolgehalte, goede hersenfunctie, emotioneel evenwicht etc..
Gevolgen van de overgang
Naast de opvliegers zijn gewichtstoename, slecht slapen en hevige stemmingswisselingen bij de meeste mensen wel bekend. Er zijn echter nog meer klachten die lang niet allemaal voor de hand liggen. Misschien herken je één of meerdere van de volgende klachten: hartkloppingen, onregelmatige of wisselende menstruatie, migraine, duizeligheid, urineverlies, zware bloedingen, transpiratie of vaginale klachten. Daarnaast zijn er ook klachten die je niet meteen aan de overgang koppelt. Enkele hiervan zijn: algehele vermoeidheid, angst- of paniekaanvallen, knobbeltje(s) in de borsten of pijnlijke borsten, gewichtsverandering, depressie, veranderd libido.
Bij opvliegers denk je bijvoorbeeld vrijwel meteen aan de overgang, maar ook een hoge bloeddruk, een te snel werkende schilklier of chronische stress kunnen voor opvliegers zorgen. Terwijl je bij een knobbeltje in je borst misschien in eerste aan iets ernstigs denkt. Als gevolg van de verminderde aanmaak van vrouwelijke hormonen stijgt het risico op hart- en vaatziekten. Hart- en vaatziekten zijn bij vrouwen doodsoorzaak nummer 1! Hartklachten bij vrouwen uiten zich anders dan bij mannen; ze kunnen op overgangsklachten lijken. Signalen van een hartinfarct bij vrouwen kunnen onder andere zijn: kortademigheid, onrustig gevoel, snelle ademhaling, pijn op de borst of pijn tussen de schouderbladen, extreme vermoeidheid. Het is daarom altijd verstandig om bij twijfel naar de huisarts te gaan.
Stress, Burn-out of Depressie
Door de hormoonschommelingen kun je zo uit balans raken dat je immuunsysteem daar ook onder te leiden heeft. Je wordt gevoeliger voor ziekte, stress (werk kan te zwaar worden) of depressie.
In deze fase kun je te maken krijgen met het zogenaamde lege nest-syndroom, omdat je kinderen het huis uit zijn en je niet meer hoeft te zorgen. Je kunt je hierdoor nutteloos voelen. Ook kunnen onverwerkte emoties of trauma’s in deze fase naar boven komen zoals verlies en rouw om een gestorven familielid, partner of ongewild kinderloosheid, gemiste kansen in het leven. Je kunt je niet begrepen voelen. Zeker wanneer je vervroegd in de overgang komt. Je wordt geconfronteerd met een lichamelijke ouderdom die niet overeenkomt met je leeftijd. Onmacht, onzekerheid, verwarring, over-bezorgdheid, langdurige perioden van nachten met slapeloosheid en veel gepieker of verdriet kunnen voor stress zorgen. En bij langdurige, chronische stress raakt je hormoonhuishouding uitgeput en de hormoonveranderingen tijdens de overgang zorgen nog eens voor extra belasting. Hierdoor kun je emotioneel uitgeput raken. Door uitputting word je ziek en kun je zelfs in een depressie of een burn-out terechtkomen. Sommige vrouwen denken zelfs dat ze gek of dement worden.
De overgang naar een nieuw begin
De overgang is een proces en geeft je inzicht in je zelfbeeld, je denkpatronen en overtuigingen. Zie de overgang als een nieuw begin. Want de overgang is de uitgelezen kans om de balans op te maken. Wat wil je nog met de rest van je leven? Wat zijn je werkelijke behoeftes? Het intuïtieve deel van de hersenen wordt in deze fase geactiveerd, zodat je meer vanuit je gevoel keuzes kunt maken in wat jouw energie geeft en wat niet.
In vroegere tijden namen vrouwen van middelbare leeftijd de tijd om wijze, goddelijke vrouwen te worden. Ze trokken zich terug uit de gemeenschap om in alle rust op zoek te gaan naar zichzelf. Naar hun innerlijke energie en goddelijke kracht. De opvliegers werden gezien als verschuivingen en het veranderen van de innerlijke energie. Ze maakten zich los van oude denkpatronen en overtuigingen. En ze voedden hun lichaam met kruiden. In plaats van depressief te worden, gebruikten ze deze periode van stilte om te rouwen en afscheid te nemen van hun oude “ik” en de wijze oudere vrouw te worden op wie de samenleving kon steunen. Dus zie de overgang als een keerpunt naar een leven met meer innerlijke rust en inzicht in je mogelijkheden en functioneren. Een transformatie naar “wijze vrouw”.
Geloof in jezelf
Het kan een lastige tijd zijn met veel veranderingen. Laat het je niet overkomen; pak de regie op je lijf en je leven. Lees erover, laat je informeren en praat erover thuis en op je werk. Je kunt zelf wat aan je klachten doen en je risico’s verkleinen. Door je leefstijl aan te passen met: meer bewegen, gezonde voeding, voldoende ontspanning, focus op de toekomst.
Door bewuster te leven en te focussen op wat je werkelijk wilt kun je ruimte creëren om in je eigen kracht te blijven of te komen. Het is zo belangrijk om op je eigen innerlijke kracht te vertrouwen en in jezelf te geloven. Hoe moeilijk het misschien ook is, realiseer je dat het een fase is waar je doorheen gaat. Dat zal voor de ene vrouw wat gemakkelijker zijn dan voor de andere.
Holistische massagetherapie
Holistische massagetherapie is een mooie manier om je bij dit proces te helpen. In mijn praktijk zie ik steeds meer vrouwen in de overgangsleeftijd die met zichzelf worstelen, nadenken over de toekomst en het “even niet meer weten”. Want door die verandering in hormonen en hersenen, die in de overgang ontstaat, komen verborgen trauma’s en onverwerkte thema’s aan het licht. Die als symptomen door je lichaam voelbaar gemaakt worden en niet meer genegeerd kunnen worden. Door middel van massagetherapie word je uitgenodigd om je lichaam in alle rust te (door)voelen en contact te maken met wat er zich innerlijk of onderhuids afspeelt. Door het opruimen van oude patronen en overtuigingen creëer je rust en balans. Je zelfbeeld wordt versterkt en het geeft je ruimte om datgene te doen waar jouw hart ligt.
Herken jij je in bovenstaande en wil jij meer rust en balans in je leven en wil je daar bij geholpen worden? Neem dan contact met mij op, want ook in de overgang ben je niet alleen.